Kalça hareketlerinin ve gücünün, tekrar kazanılması için düzenli egzersiz yapılması ve günlük aktivitelere kademeli olarak tekrar başlanılması, tam iyileşme için önemlidir.
Ameliyat Sonrası Erken Dönem Egzersizleri
Bu egzersizler ile kan dolaşımını arttırarak, kan pıhtısı oluşumunu engellenir. Bu hareketler, aynı zamanda kas kuvvetini arttırmada ve kalça hareketlerinin düzeltilmesinde de önemlidir. Bu hareketlere, ameliyattan hemen sonra başlanır.
Ayak Bileği Pompası
Ayağınızı yavaşça aşağı bastırıp yukarıya çekin. Bu egzersizi, her saat başı 10 kez tekrarlayın. Ameliyattan hemen sonra başlanmalıdır. Çünkü, bacak bölgesindeki kaslar çalışarak, damar içi kan pıhtı oluşumu engellenir.
Yatak Destekli Diz Bükme
Topuğunuzu, kalçanıza doru kaydırarak, dizinizi kırın ve topuğunuzun yataktan kaldırmayın. Dizinizi, 90 dereceden fazla bükmeyin, bu egzersizi günde üç defa 20 dakika süre ile yapılır.
Düz Bacak Kaldırma
Uyluğunuzu, dizinizin arkası yatağa tamamen değecek şekilde kasın ve topuğunuz yataktan 45 derece açı yapacak şekilde yukarı kaldırılır ve bu pozisyonda 5 sn tutulur. Bu egzersizi uyanık kaldığınız sürece her saat başı 10 defa yapın.
Ayakta Durarak Yapılan Egzersizler
Ameliyatınızdan kısa süre (1-2 gün) sonra, ayağa kalkıp yürüyebilirsiniz.
Aşağıdaki egzersizleri, günde 3-4 defa 10 kez tekrar edin.
Ayakta Diz Kaldırma
Ameliyatlı bacağınızı öne doğru kaldırın ve 2-3 sn tutup indirin.
Ayakta Yana Kalça Açma
Kalça, diz ve ayağınızı aynı hizaya getirin. Gövdenizi dik tutun. Diziniz gergin halde iken, bacağınızı yan tarafa doğru açın. Bacağınızı, yavaşça yerine alın.
Ayakta Arkaya Kalça Açma
Ameliyatlı bacağınızı, geriye doğru yavaşça kaldırın; 3-4 sn tutup bacağınızı yavaşça yerine alın.
Yürüme ve Erken Dönem Aktiviteler
Ameliyattan sonraki 1. günde, kısa mesafe yürüme yapılabilir. Bu erken dönem aktiviteler, kalçanızı kuvvetlendirip iyileşmenizi hızlandıracaktır.
Yürüteç ile Yürüme - Tam Yük Verme
Ayağa kalkıp, gövdenizi dik hale getirin ve yürütecinizden destek alarak, dengeli bir şekilde durun. Yürütecinizi ileriye doğru, 15-20 cm hareket ettirin. Daha sonra, ameliyatlı bacağınızı kaldırarak adım atın; önce topuğunuzu sonra ayak tabanınızı ve parmaklarınızı yere basın. Sonra, diğer bacağınızı ameliyatlı bacağınızın yanına getirin. Aynı işlemi tekrarlayarak yürümeye devam edin. Mümkün oldukça nazik yürümeye çalışın; acele etmeyin. Kas kuvvetiniz ve kondisyonunuz arttıkça, daha fazla yürüyün. Yavaş yavaş, ameliyatlı bacağınıza daha fazla ağırlık verir hale geleceksiniz.
Baston veya Koltuk Değneği ile Yürüme
Ameliyattan sonra, 6 hafta dengenizi sağlamak için yürüteç kullandıktan sonra, denge ve kas gücünüzü tam sağlayana kadar ise, birkaç hafta daha baston veya koltuk değneği kullanmanız gerekebilir. Koltuk değneği veya bastonu ameliyat olduğunuz kalçanın karşı tarafındaki kolunuz ile tutmalısınız.
Merdiven İnip-Çıkma
Merdiven inip-çıkma, hem esneklik hem güç gerektiren bir işlemdir. Başlangıçta, tırabzandan destek almalı ve her defasında, bir adım atmalısınız. Merdiven çıkarken ilk önce, sağlam bacağınızı, inerken ise ilk önce ameliyatlı bacağınızı atın.
Total Kalça Protezi sonrası yapılmaması gerekenler
En az 6 hafta, bacak bacak üstüne atma.- Dizini, kalça seviyenden yukarıya getirme.
- Otururken öne doğru eğilme.
- Bağdaş kurma.
- Otururken yerden bir şey almaya çalışma.
- Ayağını aşırı şekilde içe veya dışarıya çevirme.
Evdeki Aktiviteler
- İlk aylarda merdiven çıkmak zor olacağından, yatak odası zemin katta olmalıdır.
- Evdeki takılma ve düşme riski yaratabilecek, fazla eşyaları kaldırın ve yürüyüş alanlarınızdaki mobilyaları, elektrik ve telefon kablolarını kaldırın.
- Evin içindeki merdivenlere tırabzan taktırın.
Ameliyat Sonrası kalçanın yerinden çıkmaması için, ilk 8 Hafta Alınması Gereken Tedbirler
1- Ameliyatlı kalçanızı 80 dereceden fazla eğmeyin.
- Dizlerinizi kalçanızdan yukarıya kaldırmayın.
- Kanepe veya tabure gibi alçak yerlere, tercihen oturmayın veya yükseltici yastık koyduktan sonra oturun.
- Klozet yükselticisi kullanın.
2- Bacak bacak üstüne atmayın veya ameliyatlı bacağınızı, vücudunuzun orta hattına getirmeyin.
- Yatarken, bacaklarınızın arasına yastık koyun.
- Otururken, dizlerinizi en az 15-20 cm ayrık tutun.
Tuvalet Kullanımı
Total kalça protezi sonrası, mutlaka klozet kullanılmalıdır. Alçak klozetler için, klozet yükselticileri kullanılması gerekir.
