Omuz, vücudun en hareketli eklemidir. Omuz ekleminin, kolu yukarı kaldırma, kendi etrafında çevirme ve eli başın üstüne ulaştırma gibi geniş aralıkta hareket imkanı vardır.
Omuz çıkığı; kol kemiği olan humerusun başının, omuz ekleminden, sıklıkla öne doğru zorlanarak çıkmasıdır. Bu durum, düşme veya sportif faaliyetler sırasında, omuzun aşırı zorlanması sonucu meydana gelir.
Omuz, bir kere yerinden çıktı mı, eğer uygun tedavi edilmezse, tekrarlayarak çıkmaları olabilir. Omuz ekleminin, gevşek hale gelip, güvensizlik ve istikrarsızlık oluşturarak sürekli tekrarlayan çıkmalarına, alışkanlık haline gelmiş (habituel) omuz çıkığı denir.
Anatomi
Omuz eklemi, üç kemikten oluşur. Kol (humerus), kürek kemiği (skapula) ve köprücük kemiğidir (Klavikula). Üst kol kemiğinin başı, kürek kemiğinin soketine oturur. Omuz bağları ve eklem kapsülü, bu soket ve başı çepeçevre sarar. Bunlarında etrafını kas ve tendonlar sarar.
Humerus başı, bazen bu soketin içinden çıkacak gibi olup, yarım çıkık şeklinde olur ki, buna subluksasyon denir. Başın, soketten tam çıkmasına ise tam çıkık denir.
Omuz çıkığında, soket ile başı bir arada tutan, çevre yumuşak dokuları (bağlar, kapsül, tendon ve ya kaslar) yırtılır ve aşırı esner. Bu çevre yumuşak dokular, omuz çıkığı tedavisinde uygun süre tespitte tutulmaz ise, bağlar gevşek şekilde iyileşir ve çıkıkların tekrarlamasına sebep olabilir. Omuz eklemini bir arada tutan yumuşak dokuların, kalıcı yetersizliği söz konusu olur.
Klinik Bulgular
Omuz ağrısı- Tekrarlayan omuz çıkıkları
- Sürekli omuzda gevşeklik, atlama veya yerinden çıkacak hissi.
Röntgen, omuz kemiklerinde oluşan bir hasar ve yaralanmayı gösterir. MR ise, omuz çevresi bağ dokularının yapısını ve yaralanmasını değerlendirmek için kullanılır.
Tedavi
Kronik omuz instabilitesi ilk olarak cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi edilir. Bu tedavi sonucunda başarılı olunamazsa , ameliyat planlaması yapılır ki genellikle hastaların çoğu cerrahiye gider.
Cerrahi Dışı Tedavi
Bu tedavinin planlamasında, omuz çıkmasına sebep olacak hareketlerden kaçınma, yaşam modifikasyonu vardır. Bu tedavi birkaç ay sürer.
Ağrı ve şişliği azaltmak için, ilaçlar ve buz tedavisi yapılır.
Fizik Tedavi: Omuz çevresi kaslarınızı güçlendirmektedir.
Cerrahi Tedavi
Ameliyat ile temel hedef, omuz çevresindeki yırtılmış ve gevşemiş olan bağları onarmaktır.
Bu bağları onarma, açık ve kapalı ameliyatlar ile yapılır.
Rehabilitasyon
Ameliyat sonrası omuz, özel askılarda geçici olarak dinlendirildikten sonra, özel fizik tedavi programına alınır. Omuz kaslarını güçlendirme, bağ dokularını gerdirme ve güçlendirerek omuz eklemi hareket açıklığı artırılır.
