KESS, kalça eklemini oluşturan baş ve soketin, fazladan kemik oluşumu nedeni ile birbirine sürtmesidir. Bu nedenden kalça ekleminde hareket kısıtlılığı ve ağrı oluşur.
Anatomi
Kalça, baş ve soketten oluşan bir eklemdir. Soket, pelvis kemiği tarafından oluşturulur, baş ise femur denilen uyluk kemiği tarafından oluşturulur. Kaygan bir yapıya sahip kıkırdak dokusu ise baş ve topuzun yüzeyini kaplar. Pürüssüz bir eklem yüzeyi oluştururlar.
KESS, baş veya soket kenarlarında, kemik çıkıntılarının gelişimi sonucu oluşur. Bu kemik büyümelerinde, kalça eklemi rahatça hareket edemez, birbirine çarpmasına sebep olur. Zamanla eklem kıkırdağında aşınma ve yırtıklar meydana gelerek, kireçlenme denilen osteoartrit oluşur.
Kıskaç, Kama ve Kombine tipler diye, üç tip KESS vardır;
Sebepler
Büyüme çağında, kalça eklemini oluşturan kemiklerin anormal büyümesinden kaynaklanmakta olup, nedeni net olarak bilinmemektedir. Neticede, kalçada bu kemik fazlalıkları, eklemde hareket kısıtlılığı ve ağrının oluşumuna sebep olur.
Klinik Bulgular
Bu kişilerde ağrı, genellikle kalçanın dış yanında olmakla birlikte, bazen kasık bölgesinde de olabilir. Eklem hareket açıklığı, hastalığın ciddiyetine göre oldukça kısıtlanabilir. Ağrı çömelme, bacağı yana açma gibi hareketlerle artar. Erken dönemlerde ise, belli belirsiz bir ağrı şeklinde başlayabilir.
Fizik Muayene
Sıkışma Testi; Bu teste, kalça eklemi kareket açıları kontrol edilerek, eklemde kısıtlılık olup olmadığına bakılan özel bir testtir.
Görüntüleme; Teşhise yardımcı olması ve desteklemesi açısından röntgen, bilgisayarlı tomografi ve MR istenebilir.
Röntgen; Kireçlenme ve kemik fazlalıkları açısından iyi bir görüntülemedir.
Bilgisayarlı Tomografi; Röntgenden daha detaylı bilgi verir, kalçada ki anormal kemikleri gösterir.
MR; Yumuşak dokuların görüntülemesini çok iyi sağlar. Eklem kıkırdaklarının hasarını detaylı göstermesi açısından çok faydalıdır.
Tedavi
Cerrahi Dışı Tedaviler
Aktivite düzenlemesi; Ağrıya sebep olan hareketlerden kaçınmak gerekir.
İlaç; Ağrı kesici ilaçlar kullanılır.
Fizik Tedavi; Kalça eklem hareketlerini artırıcı ve destekleyen, kasları güçlendirme egzersizleri önerilir.
Cerrahi Tedavi
Cerrahi olmayan tedavilerle ağrı geçmez ise, ameliyat önerilir.
KESS sorunlarının çoğu, ameliyat tedavisinden fayda görürler. Bunun için küçük aletler, küçük kesiler ve kamera kullanılarak, artroskopik yöntem kullanılabilir.
Artroskopik tamirde, kalça eklemi çevresindeki kemik büyümeleri temizlenir. Bazı vakalarda ise, açık cerrahi işlem gerekebilir.
